Jannie van der Kooi-Heemskerk (65) zit sinds 1976 in de zorg en is nu praktijkverpleegkundige en aandachtsvelder palliatieve zorg In Zonnehuis Oostergast in Zuidhorn. Door zowel privé ervaringen als op het werk, komt Jannie veel in aanraking met palliatieve zorg. Ze leerde uit eigen ervaringen hoe belangrijk het is om je gedachten en gevoelens over de dood te bespreken.
Jannie gaf er scholing over, werkte mee aan het boek ‘In gesprek over het leven & het einde’ en maakte hier podcast over. Jannie heeft nog geen definitieve diagnose, maar enkele weken geleden leek het erop dat ze zelf nog maar enkele weken te leven had vanwege de diagnose kanker in de galwegen.
Palliatieve zorg begint op het moment als je een ongeneeslijke ziekte hebt. Als het alleen nog maar gaat over de kwaliteit van leven. Dat kan jaren duren of enkele weken. Er eerst een taboe op, mensen zijn bang voor de dood, maar volgens Jannie hoort het net zo bij het leven als geboren worden. “Het taboe van de dood moet eraf. Uiteindelijk gaan we allemaal dood. Ik denk dat als je er goed over praat en onder ogen ziet, dat het heel wat moois brengt. Het bracht mij in ieder geval verdieping met de mensen om mee heen. Rust.
Jannie heeft altijd al affiniteit met palliatieve zorg. Ze wil dat mensen die ongeneeslijk ziek zijn zo comfortabel mogelijk zijn en geen pijn hebben. Zowel in haar werk als privé had Jannie veel te maken met palliatieve zorg. Ze verloor twee zusjes aan kanker. “Dat maakt dat je heel veel dingen ziet en hoe het anders en beter kan.” Jannie bekijkt de palliatieve zorg vanuit het totaalbeeld. Dus niet alleen aandacht voor lichamelijke verzorging. Maar aandacht voor alle vier de dimensies, zoals ze in het kwaliteitskader staan. Er is naast het lichamelijke, aandacht voor het psychische (bijvoorbeeld angsten), zingeving (bijvoorbeeld gesprekken met een geestelijk verzorger) en het sociale. “Nu ik zelf die ervaring heb gehad, vind ik het sociale het allerbelangrijkste is. Ik was zelf rustig, maar meer bezig met mijn naasten. Je ziet hun verdriet.” Jannie is druk bezig van alles te regelen. Belangrijk is daarbij, dat je zelf autonomie houdt. Regelen zoals jij dat wilt.
Een paar weken geleden kwam Jannie heel slecht Hospice de Mantel binnen. Haar levensverwachting was slechts nog enkele weken. Ze koos heel bewust voor hospicezorg in plaats van thuiszorg. “Als je een naaste hebt, die oververmoeid is en het niet trekt en je brengt je geliefde naar een hospice, dan kun je dingen loslaten en afscheid van elkaar nemen. In plaats van maar aanmodderen om die zorg voor elkaar te krijgen. Ik en mijn man hebben een sterkere band gekregen.”
Dankzij de goede high care zorg van Hospice de Mantel, is ze nu weer thuis. Die vier weken dat ze er verbleef, voelden als een warm bad. Haar man zegt: een veilige haven en een hele fijne sfeer. Het hospice heeft haar direct heel goed ingesteld op medicatie. Daardoor was ze niet meer misselijk en had geen pijn meer. Na een week waren haar urine en ontlasting weer normaal en nam ze weer voedingsstoffen op. De geelzucht trok weg. “Waarschijnlijk ben ik uitgedroogd en ondervoed binnen gekomen. Ik was in twee weken tijd ongeveer 15 kilo afgevallen en had geen drink- en eetlust meer. Toen de misselijkheid wegtrok, begon ik dorst te krijgen. Ik vermoed dat dat spoelen, spoelen, spoelen, de blokkade in mijn gal ophief. Ik ben nu weer thuis, maar ben samen met mijn man naar Lauwersoog geweest om een visje te eten toen ik nog in het hospice lag. Zo bijzonder. Ik dacht ik hoor hier helemaal niet meer te zitten. Het was een wonderlijk gevoel zo tussen de mensen.”
In hospice de Mantel zijn altijd specialisten (o.a. artsen, psychologen, maatschappelijk werkers, verpleegkundigen aanwezig. Dat is niet bij elk hospice het geval. “Ik was er niet meer geweest, als ik niet naar het hospice was gegaan. Als ik eventueel een hersenvergiftiging of bloeding zou krijgen, dan wilde ik dat er gehandeld werd door professionals. Dat is in Zuidhorn perfect geregeld.”
Ik heb alles al geregeld en blijf er rustig onder. Het enige waar ik mee zit, dat zijn mijn naasten. Die hebben het soms veel zwaarder. Ik ga, zij moeten verder. Hoe dan? Hospice de Mantel vangt heel goed familie op. Wie is de partner, wat hebben ze nodig? Ook de vrijwilligers, Het zijn hele dikke schatten.
Ik ben blij dat ik me zo heb kunnen inzetten voor palliatieve zorg. Was nog bezig met een verhaal te schrijven over wat ik meegemaakt heb en zie wat belangrijk is. Eigenlijk, de tijd die je hebt, kun je gebruiken om af te sluiten en herinneringen te maken. Ben erg blij met deze tijdswinst.
Alles wat ik probeerde uit te dragen in scholing, heb ik nu zelf meegemaakt. Houd je eigen autonomie, laat je goed infomeren, stel vragen; hoe zit mijn behandelplan eruit, bespreek ziektescenario’s. Blijf praten en doe het nooit alleen. Vraag om één centrale zorgverlener, die voor jou alles in de peiling houdt. Als ik denk hoeveel mensen niet voor zichzelf op kunnen komen en wel in zoiets terecht komen, dan hebben we nog heel veel te doen In Nederland.
De dood niet wegstoppen maar verdiep je erin. Kijk naar wilsverklaringen en wat je van te voren zelf wilt regelen. Doe het niet alleen voor jezelf maar ook voor je naasten. Dat geeft stukken rust. Als je alles nog moet regelen, dan heb je geen tijd om afscheid te nemen. Dan kun je samen nog mooie herinneringen maken. Dan weet je dat je alles hebt nagelaten zoals jij dat wilt. En heb je meer tijd om nog te genieten van elkaar. Afscheid nemen van het leven; daar moet je je niet voor verstoppen!
Beluister hier de podcast die Jannie maakte naar aanleiding van haar bijdrage aan het boek 'In gesprek over Het Leven & het Einde'
Onze diensten
© Zonnehuisgroep Noord
Werken bij
Contact
Izarstraat 1, Zuidhorn
Postbus 75, 9800 AB Zuidhorn
Open in Google Maps